Klassieke muziek en vriendschap. Deze twee thema’s staan centraal in Kwartet, het nieuwste werk van schrijfster en dichteres Anna Enquist. Muziek zorgt voor troost, afleiding en verbondenheid. Verbondenheid tussen mensen die ieder op hun eigen wijze getekend zijn door de ervaringen van het leven.
Op het tafeltje naast zijn leunstoel ligt de partituur van Mozarts Dissonantenkwartet. Hij pakt het gele boekje en slaat het open. Al lezend maakt hij muziek die niemand horen kan.
In Kwartet volgen we het leven van vier bevriende kwartetleden en de bejaarde leraar van een van hen. De personages leven in een toekomst die er op cultureel en maatschappelijk gebied weinig rooskleurig uitziet: ongeïnteresseerde politici voeren een cultuurbeleid waarin culturele programma’s steeds verder versoberen en bejaarden worden ergens ver weggestopt zonder dat iemand weet wat er met ze gebeurt.
Te midden van deze ontwikkelingen zijn er deze vijf mensen, die zo goed en kwaad als het gaat iets van hun leven proberen te maken. Het echtpaar Carolien en Jochem probeert samen een manier te vinden om te dealen met een groot verlies, Hugo moet steeds meer commerciële activiteiten huisvesten in zijn muziekcentrum om het hoofd boven water te houden en Heleen correspondeert, ondanks afkeurende meningen van velen, met gedetineerden. Tot slot is er Reinier, die – ondanks zijn initiële vooroordelen – dankzij een behulpzame allochtone jongen uit de buurt nog thuis kan blijven wonen.
De eerste vier personages musiceren op gezette tijden met elkaar, waardoor zij voor even hun eigen zorgen vergeten. Enquists kennis van klassieke muziek komt gedurende deze passages duidelijk naar voren. Ze maakt met haar woorden een haast zintuiglijke belevenis van de muziek die ze beschrijft. De klanken, het samenspel en het gevoel bij het spelen en horen van de muziek: Anna Enquist krijgt het voor elkaar om iets onbeschrijflijks toch in woorden te vangen. Dat ze daarbij gebruikt maakt van het nodige vakjargon deert mij niet (want: opgegroeid met en geschoold in klassieke muziek), maar ik kan me voorstellen dat het voor sommige lezers op bepaalde momenten lastig kan zijn om precies te begrijpen wat ze bedoelt. Maar: laat je meevoeren op de klanken die ze beschrijft en je komt een heel eind.
Wat ik het meest waardeer aan de werken van Anna Enquist zijn de geweldige woordkeuzes en woordspelingen. Ik houd enorm van prachtig gestileerde zinnen en die komen ook in deze roman veelvuldig voor. Dit begint al bij de allereerste zin van de roman: “Nu hij op jaren is wordt hij vroeg wakker”. Het draagt bij aan het sterke karakter van deze goed uitgewerkte psychologische roman.
Des te opvallender is het einde van het verhaal, waarin Enquist het over een totaal andere boeg gooit en het verhaal laat eindigen als een gewelddadige thriller. Alle verhaallijnen komen samen in de laatste dertig tot veertig pagina’s, maar op een geheel andere wijze dan van tevoren voorzien. Het einde lijkt een beetje los te staan van de rest van het verhaal en juist omdat het zo plotsklaps verandert is het ook vreemd dat het boek ineens eindigt. Als een stuk van Mozart dat in de laatste maten ineens verandert in hardrock en dan plots eindigt. Ondanks het enigszins vreemde, maar spannende einde is Kwartet een prachtig boek dat ik absoluut aanraad om te lezen.
Anna Enquist – Kwartet kost €19,95 en is verkrijgbaar bij de erkende boekhandel.
Op de hoogte blijven van mijn laatste artikelen? Volg me dan op Bloglovin’!
Wat een leuke boekreview. Dit is een boek om zeker te onthouden! Ik ben ook opgegroeid met klassieke muziek en dit boek spreekt mij dan ook zeker aan.
Wat een fijne review :) Denk alleen niet dat dit echt een boek is voor mij