Anno 2017 is continue toegang tot internet niet meer weg te denken uit ons bestaan. Het vormt de basis voor veel dingen die we doen. Dat geeft veel vrijheid en mogelijkheden, maar het heeft ook een keerzijde. Want waar je ook loopt, wat je ook zegt of doet: je geeft een heleboel persoonlijke data weg. Soms hoor je mensen zeggen ‘Ik doe niets verkeerd, dus ik heb niets te verbergen’. Wrong! Het boek Je hebt wél iets te verbergen van Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis gaat over het levensbelang van privacy. Ik bespreek het boek vandaag, omdat ik vind dat iedereen dit boek zou moeten lezen.
Wie een normaal leven wil leiden, zal – dit soort – commerciële surveillance op de koop toe moeten nemen en moeten accepteren het middelpunt van een wereldwijd web van informatiestromen te zijn.
Als ik ’s ochtends in de auto stap geeft mijn telefoon aan hoelang ik waarschijnlijk onderweg ga zijn naar kantoor, rekening houdend met files. Het is immers een route die ik bijna dagelijks rijd, dus is het wel zo handig me die tijdsindicatie vast te geven. Als ik met een vriend via WhatsApp eventjes kort praat over een computerspel, krijgt hij niet veel later een advertentie over exact dat computerspel op Facebook te zien. Stel een vraag aan Siri, of zelfs aan kinderspeelgoed dat terug praat: er worden gegevens opgeslagen. Ergens in een database, misschien zelfs in meerdere. Maar wat gebeurt daar vervolgens mee? En wie gebruikt die data, op welke manier? En is dat erg, of gevaarlijk?
Dataverzameling heeft veel gevolgen
Het antwoord op die vragen is niet eenduidig te beantwoorden. Op het eerste oog lijkt dataverzameling namelijk een hoop goede dingen te doen: gebruiksgemak, efficiency, maar ook op het gebied van terrorismebestrijding. Het helpt ons, maakt ons misschien wel gezonder. Het gaat er echter om hoe je gegevens precies gebruikt en geanalyseerd worden. En het probleem is dat zelflerende algoritmes ook fouten kennen. Dat kan een heleboel vervelende gevolgen hebben. Het bepaalt welk nieuws jij wel of niet ziet, of je (misschien onterecht) ergens van beschuldigd kunt worden, je wel of geen hypotheek krijgt en of overheid bepaalde beslissingen maakt. Belangrijke beslissingen op basis van persoonlijke gegevens. Geheel geautomatiseerd. Het zijn geen individuele voorbeelden; het kan ons allemaal gebeuren. Het gebeurt ons allemaal. Op dit moment.
Het belangrijkste probleem is dat wij als consumenten niet precies weten wat er met onze data gebeurt. We zien niet wat belastingdienst en overheid, bedrijven en criminelen precies zoeken en hoe ze het gebruiken. Onwetendheid zorgt voor onverschillendheid. In Je hebt wél iets te verbergen proberen Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis namens platform De Correspondent die onzichtbaarheid letterlijk zichtbaar te maken. Drie jaar van diepgravend onderzoek naar privacy moeten een antwoord geven op de vraag wát we dan precies te verbergen hebben. Het boek won diverse (journalistieke) prijzen, waaronder De Loep voor beste online onderzoeksjournalistiek.
Je hebt wél iets te verbergen als perfecte startgids
Vanuit mijn werk als marketeer kom ik natuurlijk ook in aanraking met data; ik werk met advertentiesystemen die persoonlijke gegevens gebruiken om internetgebruikers zo persoonlijk mogelijke advertenties aan te bieden. Ook lees ik veel over zogenoemde ‘big data’, omdat het mijn persoonlijke interesse heeft. Toch zat ik tijdens het lezen van Je hebt wél iets te verbergen regelmatig met grote verbazing te lezen over de onzichtbare wereld achter onze devices en ons internetgebruik en de gevolgen die het heeft, ook voor de offline wereld. Er is zoveel dat we niet weten, maar dat zo belangrijk is omdat het voor altijd online blijft bestaan. Terwijl je niet weet of het ooit nog (per ongeluk) tegen je gebruikt kan worden. Toegegeven: her en der vond ik de passages over de persoonlijke visie van de schrijvers wat lang, maar Martijn en Tokmetzis schrijven heel toegankelijk en overzichtelijk over dit complexe onderwerp. Dat maakt Je hebt wél iets te verbergen de perfecte startgids om jezelf te informeren over het complexe onderwerp dat (online) privacy is. Doe dat vooral, want het onderwerp zal alleen maar belangrijker worden. Lees dit boek!
Je hebt wél iets te verbergen door Maurits Martijn en Dimitri Tokmetzis kost 18 euro als paperback en 7 euro als e-book en is onder andere te verkrijgen via bol.com.
Dit artikel bevat een affiliate link.
De vraag is alleen of ik alles wíl weten van online privacy. Je weet ook dat bij de gemiddelde shoarmatent de keuken heel erg goor is en ik kies er bewust voor om niet in die keuken te kijken. Mijn vraag is dus eigenlijk wat je er aan hebt om het te weten?
Het verschil tussen een shoarmatent of je persoonlijke privacy is aanzienlijk. Het gaat over jouw gegevens, jouw privacy (niet alleen online, dat is het punt) en jouw veiligheid. Als je dat verliest kan dat verstrekkende gevolgen hebben. Bewust zijn van wie jouw gegevens in handen hebben en wat daarmee gebeurt lijkt me om die reden toch goed.
Klinkt interessant! Maar invloed op of je wel of geen hypotheek kan krijgen, dat klinkt me nogal mysterieus in de oren?
Dat komt voort uit het feit dat er soms enorme fouten worden gemaakt door systemen, die verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Ik stuur je een linkje via Twitter met een treffend voorbeeld!
Ik denk inderdaad dat het goed is om hier eens bij stil te staan. Zoek alleen al eens op ‘bikini Hunkemöller’ en je krijgt vervolgens op elke website die bikini te zien als advertentie. Het is heel slim hoe bedrijven met big data omgaan, maar niet altijd even fijn. Het lijkt me best confronterend om te lezen dat het eigenlijk nog veel verdergaat dan zo’n bikini-advertentie. Dit boek komt op mijn to read-list!
Het boek klinkt wel interessant moet ik zeggen. Beetje in het straatje van De Cirkel van Dave Eggers. Misschien dat ik het wel eens ga lezen. :-)
Klopt qua soort onderwerp, maar De Cirkel is een fictieve roman gebaseerd op bestaande sociale netwerken en dit is echt journalistiek onderzoek. Dus op heel veel vlakken totaal anders :)
Dit boek staat op mijn lijstje, al best lang. Maar het is er nog niet van gekomen om het te lezen. Ik vind het namelijk een heel interessant onderwerp.
Ik wil dit boek al langer lezen, lijkt me erg interessant.
Klinkt wel interessant zeg.. ik gooi ‘m in mijn bol.com mandje!