Zweeds leren voor beginners: dit zijn mijn ervaringen en tips!

Dit artikel bevat een samenwerking met Proven Context

Het is alweer tien jaar geleden dat ik verhuisde naar Zweden om daar stage te gaan lopen. Het zal vast geen geheim zijn dat het land nog steeds voelt als mijn tweede thuis. Dat komt gedeeltelijk ook omdat ik het heerlijk vind om de taal om me heen te horen. Aflevering 6 van onze podcast stond al in het teken van Zweeds leren voor beginners, maar graag deel ik in dit artikel ook nog wat tips. Want er is geen beter moment om te starten met leren dan nu!

Voor mijzelf was het leren van de Zweedse taal een voorwaarde toen ik naar Zweden verhuisde. Ik wilde weten wat er in de metro werd omgeroepen, of wat de persoon achter de kassa van de plaatselijke supermarkt tegen me zei. De eerste zin die ik dan ook leerde, was: ‘wil je een bonnetje?’, haha! Maar een nieuwe taal leren is niet alleen leuk als je ergens gaat wonen. Er zijn talloze redenen om een nieuwe taal te leren, zoals vakantie, interesse in een bepaalde cultuur of gewoon omdat je de taal mooi vindt klinken. En hoewel het Zweeds met ca. 10,5 miljoen sprekers geen grote taal is, is het wel een mooie taal om te leren!

Is Zweeds leren moeilijk?

Laten we eens beginnen met een veelgestelde vraag: is Zweeds leren moeilijk? En die vraag is wat mij betreft niet eenduidig te beantwoorden. Zweeds is een Germaanse taal en er zijn daarom veel gelijkenissen te vinden met het Duits, Engels en het Nederlands. Het Zweeds gebruikt ook leenwoorden (die ze af en toe heel leuk ‘verzweedsen’) en qua grammatica is het Zweeds een stuk makkelijker te leren dan bijvoorbeeld Romaanse talen als Frans of Italiaans. Over het algemeen gaat het leren lezen en begrijpen van Zweedse woorden dus vrij vlot.

Het luisteren en spreken vergt wat meer moeite. Het spreektempo van de Zweden ligt hoog en men slikt veel klanken in, waardoor woorden soms aan elkaar geplakt lijken te worden. Daardoor kan het voorkomen dat je er toch weinig van verstaat als een Zweed tegen je spreekt. Ook zijn er veel ‘valse vrienden’: woorden die erg op elkaar lijken in het Zweeds en het Nederlands, maar niet hetzelfde betekenen. Verwarrend? Zeker!

Het is dus heel logisch dat je sneller ontwikkelt in de ene vaardigheid (lezen) dan in de andere (spreken). Weten op welk niveau je zit? De Volksuniversiteit van Zweden heeft een gratis test ontwikkeld waarbij je kunt zien op welk niveau Zweeds je zit voor iedere vaardigheid.

Luister mee naar aflevering 6 van The Swedest Thing: Zweeds leren voor beginners!

Welke mogelijkheden zijn er om Zweeds te leren?

Er zijn uiteraard talloze mogelijkheden, maar grofweg zijn dit je opties:

1. Een talencursus, klassikaal of online

Ik begon met Zweeds leren aan de Universiteit van Stockholm, waar ik een klassikale beginnerscursus deed op A1 niveau. De cursus werd afgesloten met een toets en afhankelijk van je score kon je doorstromen naar een vervolgcursus op een bepaald niveau. Ook in Nederland is het mogelijk om een talencursus Zweeds te volgen, via een volksuniversiteit of online opleidingsinstituut. Soms kun je deze op eigen tijd en tempo online volgen, soms volg je een vast programma. Een klassikale cursus is nu natuurlijk even geen optie, dus veel cursussen worden bijvoorbeeld via een livestream gegeven.

Overigens maken veel talencursussen gebruik van termen als A1, B2, etc. Dit is een Europees referentiekader waarbij gebruik gemaakt wordt van taalniveaus om in te schatten hoe goed iemand een taal beheerst. A1 staat voor heel basale kennis en C2 is perfecte beheersing. Communicatiebureau Proven Context legt in hun artikel uit hoe dat precies werkt en geeft mooie voorbeelden waarin je de verschillen tussen de niveaus duidelijk kunt zien. Erg behulpzaam!

2. Iedere dag leren met Duolingo

Er wordt vaak gezegd dat het meer oplevert als je iedere dag 15 minuten bezig bent met een taal, dan wanneer je één avond per week flink gaat studeren. De gratis app Duolingo helpt daarbij, want het zorgt ervoor dat je heel makkelijk in contact komt met de taal. Óók als je lekker lui op de bank hangt. De app focust op verschillende aspecten: woordenschat opbouwen, grammatica, spelling en uitspraak.

Het leuke aan deze app is het gamificatie idee: ze maken een taal leren zo echt leuk. Als je begint met Duolingo kun je aangeven hoeveel punten je wilt halen iedere dag. Iedere keer als je een les volgt, krijg je punten. Die punten leiden tot het halen van verschillende doelen. De app zit grafisch leuk in elkaar en geeft je motiverende challenges. Het enige nadeel: Zweeds leren kan alleen vanuit het Engels en dat kan best verwarrend zijn soms. Wat ik zelf een nadeel vind aan Duolingo: niemand corrigeert je uitspraak, dus of je het echt goed doet? Maar het is wel een laagdrempelige manier om te leren, dat is een voordeel.

3. Privéles volgen

Een belangrijk onderdeel van Zweeds leren (en iedere andere taal) is conversatie. Ik merk zelf dat ik dit nog altijd het allermoeilijkste vind, omdat ik – zowel vanuit mijn opleiding Nederlands als vanuit mijn persoon – veel meer theoretisch georiënteerd ben. Daardoor merk ik dat ik in Zweden toch snel weer op het Engels terugval, ook al weet ik in mijn hoofd wel wat ik moet zeggen. Maar ja, dúrven spreken en fouten durven maken is wel belangrijk dus oefenen ook. Om die reden zijn Maurice en ik afgelopen augustus (weer) gestart met privélessen via Skype. Eerst samen, maar al snel apart. Zo kan de docente ons allebei begeleiden op het tempo en de manier die bij ons past. Waar hij vooral het boek volgt, kijk ik daarnaast series, luister naar podcasts en lees krantenartikelen waarover we in gesprek gaan.

Aanvulling 4-1-2022: naar aanleiding van dit artikel krijg ik veel vragen over waar je een taalcursus Zweeds kunt volgen. Dit antwoord is echter afhankelijk van jouw behoefte, instapniveau én budget. Je kunt beginnen bij het bekijken van het aanbod van de Volksuniversiteit. Deze instantie zit op verschillende locaties in Nederland en biedt talloze cursussen Zweeds aan op verschillende niveaus. De cursussen kunnen vaak ook online gevolgd worden.

Zweeds leren voor beginners? Ik heb 4 tips voor je uit eigen ervaring!

1. Have fun! Zoek een eigen ingang tot de taal. Ik houd zelf bijvoorbeeld erg veel van muziek, dus ik ben Zweedse muziek gaan opzoeken om te luisteren. Vervolgens ben ik de songteksten gaan opzoeken, die ik ging uitpluizen tot ik begreep wat er gezongen werd. Op Spotify vind je de The Swedest Thing playlist waar Heidi en ik Zweedse liedjes in hebben gezet. Er zijn trouwens ook veel leuke podcasts waarbij je meegenomen wordt in de taal, zoals bijvoorbeeld SwedishPod101. Het belangrijkste is dat je er plezier in hebt, er graag mee bezig bent.

2. Kijk Zweedse series met Zweedse ondertiteling. Het is lekker om de taal te kunnen horen zonder dat je hoeft terug te praten, de beelden geven je context én je gaat de link kunnen leggen tussen hoe een woord geschreven en uitgesproken wordt. Je went ook aan de uitspraak en de snelheid van praten. Er staan genoeg leuke series op bijvoorbeeld Netflix om uit te kiezen.

3. Een taal leren kost tijd en doorzettingsvermogen. Het is ook geen lineair proces, maar een van vallen en opstaan. Je gaat fouten maken en dat is ok (dit is vooral ook een reminder voor mezelf). Blijf ermee bezig en geef niet op.

4. Blijf oefenen. Zweden spreken gemiddeld genomen erg goed Engels en ze vinden dat ook leuk. Het gevaar is dat ze je willen helpen en in het Engels overgaan, maar zo kun je nog geen Zweeds oefenen. Dus: geef gewoon zelf aan dat je graag in het Zweeds wilt spreken.

Welke taal zou jij graag leren?