Terwijl ik door de toegangspoort het weidse terrein op loop, zie ik aan mijn rechterhand het spoor. Even verderop staat een treinwagon. ‘Hier werden mensen geselecteerd: vrouwen aan de ene kant, mannen aan de andere kant. Ziek, zwak of misselijk? Die moesten daarheen’, wijst de gids. Kippenvel verspreidt zich over mijn hele lichaam. Het is de zomer van 2016 en ik loop over het terrein van Auschwitz-Birkenau, een vernietigingskamp dat op iets meer dan een uur buiten Kraków ligt. Het bezoek maakt diepe, diepe indruk op me. Meer dan ooit realiseer ik me wat vrijheid inhoudt en wat het betekent om het níet te hebben.
Twee jaar geleden schreef ik op vijf mei: “Hoeveel ik er ook over lees, hoor en zie op televisie, ik zal (waarschijnlijk) nooit kunnen beseffen wat velen in oorlogstijd hebben meegemaakt en op dit moment nog steeds meemaken.” Hoewel ik nog steeds volledig achter die woorden sta, werden de gruwelijkheden die hebben plaatsgevonden tijdens het bezoek aan Auschwitz ineens heel concreet. Voor even stond ik middenin de hel op aarde die deze plek was voor mensen. Voor even zag ik vooral de hele nare kant van de mensheid. En als ik dan kijk naar de wereld waarin we nu, anno 2017, leven dan verontrust het me. Er zijn de afgelopen jaren zo ongelooflijk veel mensen op de vlucht geslagen, omdat hun eigen land niet veilig is. En er zijn landen waarin mensen niet mogen zeggen wat ze denken. Mensen die elkaar hun culturen op willen leggen. Mensen die willen verbinden en liefhebben, maar die het heel moeilijk wordt gemaakt. Aanslagen; ver weg maar ook heel dichtbij. In ‘mijn eigen’ stad Stockholm zelfs. Het maakt me soms bang.
Voor iedereen een andere betekenis
Maar even later zie ik weer al die mooie kanten. De jonge pizzakoerier die om 20.00 uur zijn fiets even parkeert en twee minuten in stilte doorbrengt. De agent die op Koningsdag samen met twee kinderen danst. En zo zijn er nog talloze andere voorbeelden te noemen. Kleine blijken van respect, de liefde, de vreugde. Vandaag staan we stil bij de bevrijding en vrijheid. Het blijft een groot en misschien wel moeilijk thema, met voor iedereen een andere betekenis. Ik ben vooral dankbaar. Dankbaar, omdat ik in een land mag leven waar ik niet hoef te vrezen voor mijn eigen bestaan. Dankbaar, omdat ik mag zijn wie ik ben en mijn keuzes niet zonder meer veroordeeld worden. Ik geef de vrijheid door, door mezelf te informeren, te kijken en erover te praten. Door de vlag buiten te hangen en door keihard mee te zingen in de auto terwijl het raam open staat en iedereen me kan horen. Omdat het kan. Verder werk ik vandaag gewoon, maar mocht jij nu geen plannen hebben dan is het misschien leuk om een Bevrijdingsfestival bij te wonen. Of om gewoon lekker thuis te zitten met een boek. Whatever je ook wil doen: geniet vandaag van je vrijheid. Want die is niet vanzelfsprekend.
Wat doe jij op 5 mei; hoe geef jij de vrijheid door?
Wat een mooi artikel en wat ontzettend bijzonder dat je Auschwitz hebt bezocht. Dat lijkt mij ook heel erg indrukwekkend en ik denk dat je je daarna des te meer beseft hoe het is om geen vrijheid te hebben. Normaal doe ik niet zoveel voor Bevrijdingsdag, maar voor vandaag had ik er ook een blogartikel over geschreven, omdat ik mezelf er ook eens bewust van wilde maken hoe bijzonder mijn eigen vrijheid eigenlijk is.
Dankjewel Romy. Het is inderdaad heel goed voor het besef en het realiseren wat echt belangrijk is. Ik ga je blogpost lezen!
Heel mooi geschreven Amy!
Auschwitz wil ik ook eens bezoeken. Het lijkt me zo indrukwekkend en ook wel onvoorstelbaar. Ik keek gisteravond voor de 100e keer ’the boy in the striped pyjamas’ en zei tegen Dennis dat ik me eigenlijk zo moeilijk voor kan stellen dat er zo onmenselijk met mensen werd/wordt omgegaan.
Bizar is het he, soms begrijp ik niets van mensen.
Heel mooi geschreven! Ik wil Auschwitz ook nog een keer bezoeken, ooit.
Dankjewel Jenn! Zou het inderdaad zeker een keer doen!
Mooi dat jullie hier in Nederland echt bij stilstaan!
Ik wil ooit ook nog Krakau en de kampen bezoeken, het zal geen plezierreisje zijn ,maar ik wil het toch gezien hebben.
Kraków is zeker wel een mooie stad en een plezierreisje (check ook mijn blogpost daarover van vorig jaar), maar Auschwitz is dat inderdaad niet. Daar moet je echt je tijd voor nemen, ook naderhand om het even te verwerken.
Oh dit is zo herkenbaar! Ik heb twee jaar terug ook in Auschwitz gestaan en serieus, de kippenvel liep over mijn rug. Ik vond het zo’n verschrikkelijke plek. En ondanks dat ik op die plek heb gestaan en een stukje hiervan mee heb kunnen krijgen denk ik dat wij alsnog bij lange na niet kunnen inleven in hoe vreselijk het voor die mensen moet zijn geweest. En hoe wij aan de andere kant zo ontzettend dankbaar moeten zijn dat wij niet in die wereld hoeven leven. Dat mensen hun leven hebben geriskeerd om ons de vrijheid te geven. Dat er mensen zijn gesneuveld zodat jij en ik elke dag weer onze eigen keuzes kunnen maken. Dat is iets waar zeker aandacht aan moet worden besteed!
Mooi geschreven <3 ik vind het elk jaar ook weer iets bijzonders en ik probeer er vooral bij stil te staan door de persoonlijke verhalen van mensen te herdenken en tegelijkertijd heel dankbaar te zijn voor wat er in Nederland allemaal mogelijk is en voor mij dankzij de bevrijding.