Op de elektrische step door Göteborg (én Malmö en Stockholm)

De elektrische step is bezig aan een opmars. In diverse Europese landen, maar ook in bijvoorbeeld de Verenigde Staten zie je ze steeds vaker in het straatbeeld. Ook in Zweden duiken ze sinds augustus 2018 op in de verschillende steden. Anders dan bij ons in Nederland waar het bij wet verboden is om met de elektrische step de openbare weg op te gaan, is het in Zweden wel toegestaan ermee te rijden. Wij testten het ding voor het eerst uit in Göteborg om uit te vinden hoe het nu precies werkt. Een beetje kritisch ben ik wel, moet ik eerlijk zeggen.

De elektrische step: hoe werkt het?

Het idee van de elektrische step is vrij simpel en nagenoeg gelijk aan dat van de city bikes waar ik al eens eerder over schreef. Door de stad heen staan verschillende steppen klaar. Je download de app van een van de aanbieders en bekijkt daarop of er een step te vinden is in jouw omgeving. Via de app en de QR code die op iedere step staat unlock je de step en je bent ready to go. Ben je op de plek van bestemming? Dan parkeer je de step netjes ergens op straat, beëindig je de rit via de app en het verschuldigde bedrag wordt netjes afgeschreven via je creditcard. Iedere avond worden alle stepjes opgehaald met een busje zodat ze op een centraal punt kunnen opladen. Zo voorkomt men ook nog eens diefstal en vernieling in de avonduren. Iedere ochtend worden ze weer gedropt op verschillende plekken in de stad, klaar voor gebruik.

Net als bij een ‘gewone’ step, geef je het ding een kick-start door hem in beweging te brengen met fysieke step-bewegingen. Daarna kun je gas geven via een hendel op je stuur. Dat werkt op iedere step weer anders, dus het is slim dat even uit te proberen voor vertrek. Iedere step is voorzien van licht aan de voorzijde, waardoor je er ook ’s avonds mee kunt rijden. Ook zit er vaak een bel op, handig! De elektrische stepjes behalen met zo’n 20 / 25 kilometer per uur behoorlijke snelheden.

Wat lastig is, is dat nog niet duidelijk is hoe de step wordt ingedeeld in het verkeer. Je gaat vaak langzamer dan de gemiddelde fietser, maar veel sneller dan voetgangers: waar ga je dan rijden om zo veilig mogelijk door het verkeer te bewegen? Ik denk ook niet dat iedere stad even geschikt is: Göteborg is vrij vlak met goede fietspaden, maar een deel van Stockholm is veel lastiger begaanbaar door de kinderkopjes en vele hellingen.

Wat kost het gebruik van de step?

Er zijn op dit moment al verschillende aanbieders van de step te vinden in Zweden. Zo kom je onder meer de steps van de Zweedse start-up VOI, maar ook het Duitse TIER en het Amerikaanse LIME tegen. Ook zijn recent nog de merken Glyde en Circ erbij gekomen. Booming business dus, die stepjes. Via de Zweedse app Zcooters vind je een overzicht van alle stepjes, ongeacht de aanbieder. De app is overigens alleen beschikbaar voor Apple’s iOS of anders via je webbrowser.

De kosten voor het gebruik van de elektrische step verschillen enigszins per merk en dat verschil kan nog flink oplopen. Gemiddeld genomen wordt een startprijs gevraagd van zo’n 10 SEK (ca. 1 euro), met daar bovenop een prijs per minuut rijden. We hebben bedragen gezien tussen de 1.50 SEK en 3 SEK per minuut. Zo vraagt TIER bijvoorbeeld 2.25 SEK per minuut en Lime vraagt 1.50 SEK. Die prijs hangt ook wel samen met de vraag in een stad. In de praktijk lopen deze bedragen natuurlijk best snel op, zeker als je in de stad rondrijdt en een kwartier onderweg bent. Dan is het financieel veel slimmer om de fiets, bus of metro te nemen. Of te lopen. Maar al die opties zijn lang niet zo leuk natuurlijk.

Een mooie vorm van deelmobiliteit of vooral overlast?

De elektrische step lijkt een ideale nieuwe vorm van deelmobiliteit. Het is immers een relatief milieuvriendelijke manier van jezelf vervoeren zonder dat je zelf een dure step hoeft aan te schaffen. Toch zijn er ook veel tegenstanders, om verschillende redenen.

Zo zijn er geen docking stations, wat betekent dat je je step in principe overal kunt achterlaten. En dat doen mensen ook. De stepjes worden regelmatig op gekke plaatsen achtergelaten, zoals midden op smalle stoepjes. Of ze worden gewoon op de grond gegooid, zoals je ziet op bovenstaande foto. We hebben ze met regelmaat met een paar tegelijk op een hoop zien liggen.

Daar zit mijn voornaamste kritische noot rondom milieuvriendelijkheid. Want door het intensieve gebruik en de lompheid van veel gebruikers, worden ze snel afgeschreven. Ik las dat de meeste stepjes maar een paar maanden meegaan. Dan kun je als aanbieder nog zo hard roepen dat deze vorm van deelmobiliteit heel milieuvriendelijk is, maar als er per jaar duizenden steppen doorheen gaan is dat ook niet al te best. Wat ik opvallend vond is dat de busjes waarmee de apparaten worden opgehaald weer niet elektrisch zijn. Daar zit nog wel een verbeterpuntje.

Tot slot denk ik dat de elektrische step uiteindelijk vooral leuk is voor toeristen. We hebben ze in een paar dagen tijd enkele keren gebruikt en hadden het daarna ook wel gezien. Ik denk dat dit voor veel lokale mensen geldt, zeker gezien de relatief hoge prijzen per rit. En of met het gebruik door toeristen de veiligheid gewaarborgd is valt te bezien. Je hebt vast in het nieuws al eens gelezen (of klik voor meer info even op het linkje eerder in het artikel) over de hoeveelheid – ernstige – ongelukken die hiermee gebeuren. Zelfs recht voor onze neus in Göteborg. Het lijkt me dus zaak dat de autoriteiten snel zorgen voor regelgeving om in ieder geval duidelijkheid te creëren. Wie weet komen ze dan op (korte) termijn ook naar Nederland.

… maar is het leuk?

Maar goed, even los van deze kritische noten: is het leuk om op een elektrische step te rijden? Ja, absoluut. Makkelijk en snel te gebruiken? Zeker! Wij hebben lekker door Göteborg gereden om vanuit Haga nog even een winkel te bezoeken in een ander deel van de stad. Of ’s avonds na restaurantbezoek lekker rustig naar het hotel te zoeven. Het voordeel is dat je de stepjes overal in de stad kunt vinden en daarvan een goed overzicht hebt via de app. Dat is veel handiger dan de citybikes, waarvoor je naar vaste plekken moet.

Je voelt je bijna weer een kind die keihard door de straten racet op haar / zijn step. Dus ja, leuk is het zeker. We hebben echt veel lol gehad op die dingen. Dus ben je in Göteborg, Malmö of Stockholm? Misschien met je het dan toch eens zelf ervaren.

Wat zijn jouw gedachten over de opmars van de elektrische step?