De regio Stavanger in Noorwegen biedt veel mogelijkheden om prachtige wandelingen te maken. De meest beroemde is natuurlijk de Preikestolen, maar er is nog veel meer te beleven rond het Lysefjord. Een plek in deze regio die minder bekend is, maar zeker niet minder spectaculair, is Flørli 4444. Lees verder voor meer informatie over deze unieke plek in Noorwegen.
De 4444 traptreden van Flørli
Flørli 4444 is de langste houten trap van de wereld met maar liefst 4444 traptreden. Deze trap volgt een oude pijpleiding en de rails voor een trolley. In 1917 werd hier (op het hoogtepunt door maar liefst 142 mensen) gebouwd aan een waterkrachtcentrale. De omstandigheden voor waterkracht zijn hier namelijk perfect: Het water uit het meer Flørlivatnet boven op de berg maakt een val van maar liefst 740 meter naar het zeewater beneden. Ooit was er ook een staalfabriek gepland op deze plek, maar die is er nooit meer gekomen.
In de zomer van 1918 begon de elektriciteitscentrale van Flørli met de productie en in 2000 werd deze vervangen door een nieuw, geautomatiseerd station ín de berg. Ondanks dat de waterkrachtcentrale dus in onbruik is geraakt, staat de trap er nog altijd. Een unieke wandelbestemming.
Hoe kom je bij Flørli 4444?
Het dorpje (of eerder gehucht) Flørli ligt diep in het Lysefjord. Het is vrij van wegen en auto’s en er wonen maar een paar mensen. In de zomer neemt dat aantal flink toe, vooral door toeristen die deze plek willen bezoeken. Toch zul je hier geen enorme groepen treffen. Flørli is onder Noren heel bekend, maar toeristen weten het nog iets minder goed te vinden. Het lijkt erop dat de toeristen die deze plek bezoeken vaak mensen zijn die langer in deze regio willen doorbrengen en niet alleen de highlights bezoeken.
Flørli is bereikbaar op twee manieren: al wandelend door de bergen, of per boot. In de zomer zijn er 2 veerdienstmaatschappijen die viermaal per dag Flørli aandoen. De route gaat tussen Lysebotn via Lauvvik en Forsand naar Stavanger. Je moet wel goed kijken welke boot je neemt, gezien de verschillende vertrektijden.
Hoewel je een bezoek aan Flørli prima als dagtrip kunt plannen, kun je er ook overnachten in het hostel of in een van de appartementen. Er is zelfs een mini suite voor als je echt een bijzonder verblijf wilt! Aan het water is ook ruimte waar je voor ca. €12,- per nacht je tentje mag opzetten als je meer houdt van kamperen. Check de site voor actuele prijzen. Tot slot is er een café en een pub, waar je wat kunt eten en drinken. Grappig detail: De Nederlandse Hessel is de host van Flørli 4444.
Ons bezoek aan Flørli 4444
Wij bezochten Flørli 4444 op een van de laatste dagen van onze rondreis door Noorwegen. Het appartement waar wij verbleven ligt in Forsand, aan het einde van het Lysefjord. De eigenaar van het appartement verhuurde zijn motorbootje en omdat we het allebei erg leuk vinden om te varen (we hebben inmiddels ook ons klein vaarbewijs 1 gehaald) besloten we om zelf met de boot te gaan. Dat was al een unieke ervaring op zich: het is zo mooi om het fjord van beneden te zien! Tijdens de vaartocht van een uur kregen we gezelschap van twee kanoërs én een zeehond. Ongeveer halverwege passeerden we Preikestolen, waar we de dag daarvoor nog bovenop stonden. Heel bijzonder!
Aangekomen bij Flørli begint de tocht eigenlijk al meteen als je eenmaal op de wal staat. De eerste treden van de trap zijn meteen in zicht. De wetenschap dat je op het punt staat 4444 treden te gaan beklimmen (en dus ongeveer 730-740 meter) vond ik super gaaf, maar ook een tikje angstaanjagend. Zelfs terwijl we al vele intense hikes hadden gedaan tijdens de reis.
De klim naar boven
De wandeling staat gemarkeerd als ‘challenging’ en dat is niet voor niets. Het is een lange klim en op specifiek twee stukken echt heel steil. Na iedere 500 treden zie je een bordje dat aangeeft hoever je al bent en na de eerste 500 had ik echt even een dip. ‘Waar zijn we aan begonnen, gaan we echt helemaal naar boven?’
Voor families of mensen die niet zo gewend zijn aan hiken hebben ze een mooie route gemaakt, waarbij je na 700 treden kunt afbuigen en weer terug naar het dorp kunt lopen. Wil je wel de ervaring voelen van het beklimmen van deze trap, maar niet de zware ervaring? Dan kun je hier dus kiezen om terug te gaan. Let op: als je hier kiest om door te gaan, dan is er nog maar één route mogelijk: helemaal omhoog. Ik heb even getwijfeld, maar wilde toch door: we gaan naar de top. Grappig genoeg ging het vanaf dat moment ook ineens een stuk beter: hoe langer we liepen, hoe meer energie en motivatie ik kreeg. Kennelijk moest ik even over een mentale drempel heen. Daarbij komt dat hoe hoger we kwamen, hoe mooier het uitzicht werd. Dat alleen was al motivatie genoeg!
Wat ik merkte is dat je in een soort cadans komt: als ik het even lastig vond ging ik tot veertig tellen bij het zetten van mijn stappen. Waarom veertig spreekt voor zich denk ik. Zo vond ik het eigenlijk lastiger om weer op gang te komen na een rustmoment, dan als ik gewoon ineens door bleef lopen. Op verschillende punten is overigens een plekje gemaakt waar je even kunt uitrusten, we zagen zelfs picknicktafels langs de route staan. Je kunt dus gerust meerdere keren op een veilige manier even pauze houden.
Na anderhalf uur (om precies te zijn: 1:33 uur volgens mijn Apple Watch) kwamen we aan op de top bij het Flørlivatnet meer, waarbij opgemerkt moet worden dat de 4444e traptrede niet de laatste is. Er lagen er nog een stuk over dertig voor ons. Ik snap het wel: 4444 klinkt een stuk beter dan 4474. Al met al vond ik onze tijd geen slechte prestatie, gemiddeld staat er twee uur voor de wandeling omhoog. Nu is het ook zo dat wij de enigen waren op de route op dit tijdstip, de enige mensen die er ook waren liepen zeker een halfuur voor ons. Daardoor hoefden we ook niet te wachten op mensen die misschien wat langzamer waren en konden we onze eigen snelheid aanhouden.
Afdalen naar Flørli via Rallarstien
Na een boterhammetje en wat drinken, was het tijd om terug naar beneden te gaan. Het is niet aangeraden om de trap weer naar beneden te nemen, want het is steil en smal (dus gevaarlijk) én je hindert mensen die omhoog komen. Wat je wel kunt doen is lekker de natuur in gaan en zo terug wandelen. Daarvoor heb je twee mogelijke opties: Store runden en Rallarstien (korter, maar steiler). De totale routes inclusief de trap omhoog zijn zo’n vier en drie uur, exclusief stops.
Wij kozen voor de Rallarstien route, de korte route, terug naar de boot. De natuur waar deze goed gemarkeerde route doorheen loopt is prachtig. Ook hier zit een stukje geschiedenis achter, want de route volgt het 100-jaar oude pad dat werd gebruikt door de mannen die de pijpleiding en de centrale volgden.
Grote stenen, bergriviertjes en bos komen op je pad. Nu heb je in mijn stuk over Preikestolen misschien al gelezen dat het flink regende in deze regio toen wij er waren. Dat betekende voor deze route: veel modder en stenen die spekglad waren. Dat was dus flink uitkijken en vooral voorzichtig doen op de steile stukken.
We plukten wat bessen in de bosjes, liepen over hellingen vol kleine steentjes, doorkruisten riviertjes, dronken wat water uit een van de stroompjes en maakten foto’s. Het was zo heerlijk om hier in alle rust te wandelen! Uiteindelijk komen we na 80 minuten weer aan in het dorpje Flørli. De totale route naar boven en terug heeft ons dus inclusief stops zo’n drie uur tijd gekost. Wat een ervaring!
Hier moet je aan denken als je de Flørli 4444 wandeling wilt doen
- Het beklimmen van de 4444 traptreden vereist een zekere mate van fitheid. Het is een behoorlijk inspannende wandeling. Ik denk dat ik gemiddeld fit ben en ik vond het prima te doen. Heb je snel last van duizeligheid of hoogtevrees? Dan kun je deze route misschien beter overslaan.
- Wandelen met kinderen? Het kan en hoewel wij daar geen ervaring mee hebben, heb ik ter voorbereiding op deze wandeling enkele blogs gelezen van mensen die het wel deden. Gebaseerd daarop, zou ik een leeftijd van 6,7 jaar als minimale richtlijn aanhouden omdat ze dan zelfstandig kunnen wandelen. Dit is geen hike waar je kinderen de hele tijd wilt dragen of helpen.
- De temperatuur aan de top is aanzienlijk kouder dan beneden. Wij dachten ‘dat valt vast mee’, maar geloof me: het is echt zo. Dus kleed je in laagjes of neem een warme trui mee. Het weer verandert hier ook nogal snel, dus neem ook vooral een regenjack mee. En het belangrijkste: goede wandelschoenen.
- Tot slot: er zijn onderweg geen toiletten of mogelijkheden om iets te eten of te drinken te kopen. Er zijn wel gratis toiletten in Flørli die je mag gebruiken. Neem genoeg water mee (dit kun je onderweg bijvullen in het Flørlivatnet meer of een van de stroompjes) en zorg voor genoeg eten en snacks.
Zou jij deze trappen willen beklimmen? Ik ben heel benieuwd, feel free om je gedachten te delen!
Meer Noorwegen? Dan vind je dit misschien wel leuk:
Wandel naar Preikestolen – een van dé highlights van West-Noorwegen
Ontdek het charmante Kristiansand in Zuid-Noorwegen
Bezoek de Noordkaap in de zomer
Bewaren voor later via Pinterest:
Tof, zeg! Ik weet niet of ik het zou aandurven.
Auteur
Het was echt super tof! Waarom niet, te steil of te veel? Snap het ook wel hoor, ik heb op momenten ook maar even niet achterom gekeken, haha!
Oh wauw, dit ziet er gaaf uit maar zal ik dus zeker NIET doen haha. Ik had al last met een hangbrug in Oostenrijk (nooit hoogtevrees gehad enzo maar het was echt een hel) Over dit soort dingen zal ik dus nu 2x even nadenken voordat ik vol enthousiasme gewoon maar wat doe ;-)
deze kakkert durft dat dus echt niet aan het haha maar wel onwijs gaaf !
Wow, wat gaaf dat je dat hebt gedaan. Slim om tot 40 te tellen om jezelf een boost te geven. Wel jammer dat het niet precies 4444 treden waren! Hahaha!
Zal die wandeling nooit meer vergeten. Geweldig.
Auteur
Het is een bijzondere ervaring he?
Zeker weten. Heb er vorig jaar een driedelig artikel over geschreven. Als je daar loopt denk ik constant van: hoe deden ze dat vroeger toch? En dan lees je de verhalen van vroeger en dan kun je alleen maar respect hebben :-).
Auteur
Ja echt! Je zou hier maar dag in dag uit lopen met al die kilo’s aan materiaal op je rug. Ik vond dit al intensief ;-)
Ze hadden gelukkig de trolley nog die materiaal nog boven bracht, hoewel er na een crash niet veel arbeiders er meer in gingen.
Auteur
Ik had het gelezen inderdaad.
Wat een prachtige foto’s allemaal. Ik zou de trap niet op durven denk ik, ik heb namelijk hoogtevrees.
Heel gaaf! wat een ervaring. Ik zet hem op mijn todo-lijstje. Dank je wel
wouw gaaf dank voor de foto’s en verhaal. zou dit denk ik durven beetje hoogte vrees
Jeetje, mooi zeg daar! Maar die trap haha dat zijn mij teveel treden hahah.
Wat een prachtige foto’s en plek!! Ik zou er gráág een keer naartoe gaan maar met kleine kinderen lijkt het me niet ideaal…. Zou jij Noorwegen aanraden met kleine kinderen? Zonder deze veelteveel treden dan ;)
Auteur
Wat leuk dat je Noorwegen overweegt als vakantieplek! Het is een heel kindvriendelijk land, dus ik zou het je zeker aanraden. Je kunt ook korte wandelingen doen, waarbij je lekker bessen en bramen kunt plukken onderweg. Of naar een van de pretparken. Binnenkort schrijf ik over een treinreis in de omgeving van Flam, dat is ook een aanrader. Genoeg te doen!
Wauw, wat een ervaring moet dat geweest zijn! Dat lijkt me wel een bucketlist dingetje. Ik had er nog nooit over gehoord.
Auteur
Dat was het echt ja!
Wow,
Ik was op zoek naar ’things to do in Kristiansand’ en kwam uiteindelijk bij jou uit! Ik heb inmiddels genoeg inspiratie voor een mooie roadtrip naar Noorwegen. Bedankt voor de mooie verhalen en tips.
Gr Marco
Auteur
Hoi Marco,
Dank voor je leuke bericht! Wat tof dat je inspiratie hebt gehaald uit de stukken op mijn site.
Hopelijk helpt het je bij een een mooie vakantie! Veel plezier in Noorwegen!